Ik wil gaan mediteren, maar wat heb ik daarvoor nodig?
Mediteren kan overal en op vele manieren: lopend, liggend ( al is het risico dat je in slaap valt wel wat groter als je ligt ;-) ) zittend op een stoel, maar de meest voorkomende manier qua meditatie beoefening blijft toch zittend op een meditatiekussen of meditatiebankje. Welke het beste bij je past hangt onder andere af van de stijl van de meditatie die je beoefent en je zithouding.
Wat is de beste zithouding voor meditatie?
Er zijn in de verschillende Oosterse tradities verschillende meditatiehoudingen.
De yogi’s in India zie je vaak afgebeeld in de lotushouding (Padmasana). Deze houding kan voor de minder flexibelen onder ons aangepast worden naar een halve lotus of kleermakerszit (Sukhasana). En als dat nog te heftig is dan kan dat worden opgelost met extra kussens ter ondersteuning van de knieën. Voor deze houding wordt meestal een meditatiekussen gebruikt.
De zen meesters in Japan zitten meestal in Seiza: een zithouding met de knieën naar voren en de voeten naar achter. Een soort knielende houding dus. Hiervoor kun je op een meditatiebankje zitten, met de benen er onderdoor, of op een rond meditatiekussen dat half gekanteld is. Het kussen zit dan tussen je benen met de knieën voor en de voeten achter. Een rond zen meditatiekussen wordt ook wel zafu genoemd.
Lotushouding/Kleermakerszit of Seiza zijn allebei perfect voor een diepe meditatie. De ene houding is niet beter dan de andere. Soms kies je voor de lotus of juist voor de Seiza vanwege de meditatiestijl die je beoefent, maar het kan zijn dan een van de twee houdingen ook gewoon beter bij je lichaamsbouw past. Dit heeft vooral te maken met de bouw van de kom van je heupen. Bij sommigen draaien de knieën makkelijker naar buiten en bij anderen makkelijker naar binnen. En verder hangt het natuurlijk ook af van de flexibiliteit van je bekken, knieën en enkels. En of je geen blessures hebt.
Meditatiekussens
Op een meditatiekussen, ook wel zafu's genoemd, is het makkelijker lange tijd –rechtop- te blijven zitten omdat het kussen zich met je zithouding mee vormt en dus voor een aangenamere zit zorgt, zodat jij je helderheid van geest op je meditatie kunt richten.
Het voordeel van een eigen meditatiekussen is dat je je meditatie niet alleen fysiek maar ook mentaal ondersteunt: wanneer je dagelijks op hetzelfde kussentje gaat zitten, creëer je een gewoonte en een soort van Pavlov-reactie voor zowel lichaam als geest. Je lichaam weet binnen de kortste keren “Ja, meditatiekussen, nu is het tijd voor meditatie”. Stilte, concentratie en diepte van je meditatie komen dan sneller op gang dan wanneer je elke dag op een andere manier of met een andere prop (= hulpmiddel) mediteert.
Meditatiekussens zijn er verschillende vormen, hoogtes en maten (en dan hebben we het nog niet eens over kleuren, motiefjes, etc.), dus hoe kies je nu voor jou het juiste meditatiekussen?
Een goed meditatiekussen biedt een stevige ondersteuning en heeft voor jouw lichaam(s-lengte) precies de juiste hoogte, is van een slijtvast materiaal vervaardigd, en uitwasbaar is ook een pré. Ook is een niet al te zware, maar toch stevige vulling erg belangrijk. Niet geheel onbelangrijk: kies een kussen dat jij mooi vindt en bij jouw meditatieplek past. Het zal je meer motiveren en ondersteunen om regelmatig te mediteren.
De meditatiekussens van Love Generation worden alleen gevuld met biologisch geteeld boekweitkaf. Boekweit heeft harde schilletjes die donkerbruin van kleur zijn en bol om de zaadjes heen zitten. Het kaf is eigenlijk het restproduct van de oogst van boekweit. Dit kaf is een zeer geschikt vulmateriaal voor meditatiekussens. De vorm en het gewicht van het kaf zorgt voor een prima stevigheid zonder dat het te zwaar wordt en het zijn veerkracht niet verliest.
Soorten meditatiekussens
Ronde Meditatiekussentjes
Deze worden ook wel Rondo’s of Zafu’s genoemd. Deze zijn doorgaans 15 tot 17 cm hoog. De perfecte hoogte van een kussen is persoonlijk en lichaamsafhankelijk. Zit je makkelijk in een kleermakerszit en/of lotushouding, dan zal een meditatiekussen snel te hoog zijn. Gelukkig kun je de hoogte afstellen door vulling (boekweitkaf) uit het kussen te halen. Je haalt er net zoveel uit totdat het kussen jouw ideale hoogte heeft. Op deze kussens kun je in Kleermakerszit, Lotushouding en in Seiza (benen weerszijden van het kussen) zitten.
Halve Maankussens
Zoals de naam al aangeeft, hebben deze kussens de vorm van een Halve Maan. Deze zijn doorgaans wat lager en breder dan de ronde meditatiekussens. Alleen geschikt voor Kleermakerszit en Lotushouding en geeft dan juist wat meer ondersteuning aan de dijbenen en zorgt voor een prettige kanteling van het bekken.
Meditatiebankjes
Deze zijn meestal gemaakt van duurzaam hout (rubberhout/Amerikaans Eik). Meditatiebankjes zorgen voor een comfortabele zithouding die de knieën ontziet en de rug recht houdt. Bankjes zijn niet zoals kussens in hoogte verstelbaar en enkel geschikt voor mensen tussen de 1.65 en 1.80m. Meditatiebankjes hebben 1 zitmogelijkheid en dat is in Seiza (Japanse zithouding voor Zen meditatie).
Meditatiematten - Zabutons
Meditatiematten, ook wel zabutons genoemd, zijn grote (vaak) vierkante kussens gevuld met kapok, schuimrubber of katoen. De zabutons van Love Generation zijn gevuld met dikke lagen ruw katoen met daar omheen een katoenen binnenhoes gemaakt van ongebleekt katoen. De buitenhoes is van canvas en is daarom heel stevig en slijtvast, bovendien uitwasbaar. De meditatiemat is op zichzelf te gebruiken voor je meditatiepractice, maar sommigen vinden het prettiger in combinatie met een meditatiekussen of als ondergrond voor je meditatiebankje. Ook is deze zabuton fijn bij een Yin Yoga practice.
Relax!
Het belangrijkste is dat jij fijn zit tijdens je meditatie, dat je geen belemmeringen, irritatie of pijn in je lichaam voelt, dat neemt de overhand en dan gaat je meditatie verloren. Creëer voor jezelf een fijne plek om te mediteren, ook dat maakt het makkelijker voor je. Buiten dat je op verschillende manieren -zittend, liggend, lopend- kunt mediteren, zijn er ook verschillende manieren van mediteren. Hier zijn genoeg boeken en CD's van te verkrijgen die je wat kunnen gidsen hierin.